Οι επιζώντες της πανούκλας εξεγέρθηκαν στους δρόμους του Λονδίνου: Μία από τις μεγαλύτερες λαϊκές εξεγέρσεις στην Ιστορία
Η πανώλη ή πανούκλα είναι βαριάς μορφής ασθένεια,
με υψηλό πυρετό και προκαλεί αιμορραγικές ή
νεκρωτικές βλάβες στο σώμα.
Η νόσος οδηγεί σε θνητότητα 40-60% χωρίς θεραπεία,
ενώ για όσους λαμβάνουν θεραπεία η θνητότητα είναι
1-15%
Η Μεγάλη Πανώλη σάρωσε την Ευρώπη στα μέσα
του 14ου αιώνα, σκοτώνοντας εκατομμύρια
ανθρώπους στο πέρασμά της.
Αφού έφτασε στην Αγγλία το 1348, η πανούκλα έφτασε
σύντομα και στο Λονδίνο, που το μόλυνε μέχρι τις
αρχές του 1350.
Ο πληθυσμός του Λονδίνου μειώθηκε κατά
το ήμισυ, μια δημογραφική αλλαγή που είχε
τεράστιες επιπτώσεις στις επόμενες
δεκαετίες.
Η Καθολική Εκκλησία άρχισε να χάνει τη δύναμη και
συνάφειά της
Οι περισσότεροι μελετητές συμφωνούν ότι η Μαύρη
Πανώλη είχε ως αποτέλεσμα την παρακμή της
ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας σε ολόκληρη την
Ευρώπη.
Αμφισβητήθηκε η εξουσία των βασιλικών
αξιωματούχων, έβλεπαν επίσης την Εκκλησία με
αυξημένο σκεπτικισμό.
Το κύριο ερώτημα ήταν πώς μπορούσε ο Θεός
να επιτρέψει τόσα πολλά δεινά, και προέκυψαν
ερωτήματα σχετικά με το θέλημά του.
Μια άλλη πτυχή της παρακμής της Εκκλησίας ήταν η
μεγάλης έκτασης απώλεια ζωών μεταξύ των
κληρικών.
Τα μέλη του κλήρου, ιδιαίτερα εκείνα που
βρίσκονταν σε μικρά μοναστήρια, παρουσίασαν
υψηλά επίπεδα θνησιμότητας κατά το ξέσπασμα
της Μεγάλης Πανώλης.
Το 39-49% των κληρικών στην Αγγλία χάθηκαν, σύμφωνα
με εκτιμήσεις της εποχής. Με άδεια γραφεία, η
ποιμαντική έπεσε στο περιθώριο.
Το ένα τρίτο των κτιρίων του Λονδίνου παρέμεινε
ακατοίκητο
Με την απώλεια τόσων πολλών ζωών στο Λονδίνο στα
τέλη της δεκαετίας του 1340, του ίσως και 45% του
πληθυσμού, το ένα τρίτο των κτιρίων ήταν
άδειο, αφού επιπλέον πολλοί μετακινήθηκαν προς
άλλες πόλεις.
Δόθηκε στους εργοδότες η δυνατότητα να φυλακίζουν
εργάτες
Η έλλειψη σε εργατικό δυναμικό έδωσε ισχύ
στους εναπομείναντες εργάτες και οδήγησε σε
απελπισία τους εργοδότες.
Σύμφωνα με το Διάταγμα των Εργατών, που
εκδόθηκε το 1349, «Εάν κάποιος αγρότης ή άλλος
εργάτης ή υπηρέτης, αποχωρεί χωρίς εύλογη
αιτία ή άδεια, θα έχει ποινή φυλάκισης».
Οι μισθοί αυξήθηκαν παρά τις προσπάθειες της
κυβέρνησης να τους περιορίσει
Οι αγροτικές κοινότητες άρχισαν πλέον να
αμφισβητούν την κεντρική εξουσία στο
Λονδίνο.
Η εισαγωγή βασιλικών καταστατικών για τον
έλεγχο της εργασίας ήταν ένα καινούργιο φαινόμενο
στην Αγγλία.
Πριν από το ξέσπασμα της πανώλης στα μέσα του 14ου
αιώνα, οι εργάτες συμμορφώνονταν με τοπικούς
κανονισμούς, πολλοί από τους οποίους ήταν άτυποι
κανόνες.
Το Αγγλικό Αστικό Δίκαιο διοικούσε με
ελαστικότητα τις σχέσεις εργασίας που βασίζονταν
στην αμοιβαιότητα, με τους άρχοντες και τους
υπηκόους να συμμορφώνονται στους γενικούς του
κανόνες.
Η εφαρμογή μισθολογικών περιορισμών σε εθνική
κλίμακα ήταν κάτι άγνωστο.
Η εμπλοκή της Αγγλίας σε πολεμικές συγκρούσεις
γινόταν όλο και πιο δαπανηρή, ωθώντας τον
Εδουάρδο Γ' να αυξάνει διαρκώς τους φόρους
και να λαμβάνει εξωτερικά δάνεια για να
χρηματοδοτεί τις εκστρατείες του.
Η εξέγερση των αγροτών του 1381 που
ονομάστηκε εξέγερση του Wat Tyler προήλθε από
τη συνολική δυσαρέσκεια σχετικά με την εργασία, τους
φόρους, τη γη και τις πληρωμές.
Οι επιζώντες της πανούκλας εξεγέρθηκαν στους
δρόμους του Λονδίνου
Η εξέγερση κλιμακώθηκε γρήγορα και
εξαπλώθηκε στην Αγγλική επαρχία.
Καθώς οι εξεγερμένοι έφτασαν στο Λονδίνο,
σύμφωνα με τον ιστορικό Jean Froissart,
κατέστρεφαν τα σπίτια δικηγόρων και δικαστών που
τύχαινε να βρεθούν στην πορεία τους.
Αφού αφαίρεσαν κάποιες ζωές
μεγαλοαστών, οι ταραχοποιοί εγκαταστάθηκαν σε έναν
λόφο κοντά στο Λονδίνο.
Οι πύλες της Γέφυρας του Λονδίνου έκλεισαν και
τοποθετήθηκε ισχυρή φρουρά.
Οι διαδηλωτές ζήτησαν να μιλήσουν στον βασιλιά,
αλλά ο Ριχάρδος δεν πλησίασε παρά μόνο με μια
βάρκα από απόσταση και φώναξε, "Κύριοι, τι έχετε
να μου πείτε;"
Δεν προέκυψε τίποτα ουσιαστικό από τη
συνομιλία και ο βασιλιάς επέστρεψε στον Πύργο του
Λονδίνου, ενώ οι εξεγερμένοι συνέχισαν τη
καταστροφική πορεία τους.
Στο διάβα τους κατέστρεφαν όλο και περισσότερα
σπίτια και κτίρια φτάνοντας μέχρι τις βασιλικές
φυλακές όπου απελευθέρωσαν όλους τους
κρατούμενους.
Το τέλος της εξέγερσης ήρθε όταν ο
πρωτοστάτης της Wat Tyler, σκοτώθηκε
από τον Δήμαρχο του Λονδίνου και οι διαδηλωτές
διαλύθηκαν.
Οι άνθρωποι δεν σταμάτησαν να προσβάλλονται από
την πανούκλα
Ενώ η χειρότερη έξαρση της Μεγάλης Πανώλης
υποχώρησε στα τέλη του 1349, αλλά η ασθένεια δεν
εξαφανίστηκε.
Στην Αγγλία, η πανούκλα συνέχισε να εξαπλώνεται
ως τις αρχές της δεκαετίας του 1360 και ξανά το
1368.
Ο τρίτος λοιμός του 1368 και του 1369, όπως
ονομαζόταν, «διήρκεσε πολύ και ήταν ιδιαίτερα
θανατηφόρος για τα παιδιά», σύμφωνα με
ένα χρονικό.
Μεταξύ 1373 και 1378, η τέταρτη επιδημία
αφαίρεσε «έναν μεγάλο αριθμό Λονδρέζων από τους
πλουσιότερους και πιο επιφανείς πολίτες».
Μια άλλη έξαρση της Πανούκλας χτύπησε το 1390, αν
και «ρήμαξε τη χώρα... έπληξε ιδιαίτερα τους
εφήβους και τα μικρά παιδιά, που
πέθαιναν σε υπερβολικό αριθμό».
Η Άννα της Βοημίας , η νεαρή σύζυγος
του βασιλιά Ριχάρδου Β', πέθανε
ξαφνικά το 1394 σε ηλικία 27 ετών. Ο βασιλιάς της
ήταν τόσο συντετριμμένος από τη απώλεια που
ισοπέδωσε το παλάτι.
Η πανούκλα έπληξε ξανά το Λονδίνο το 1407, και
σκότωσε περίπου 30.000 ανθρώπους.
Οι πληθυσμοί των χωριών είχαν πληγεί σε
τέτοιο βαθμό που «πολλά σπίτια που κάποτε
βοούσαν από πολυάριθμες οικογένειες, έμειναν
σχεδόν άδεια».
Τα υπάρχοντα νεκροταφεία ήταν ανεπαρκή
για το πλήθος των νεκρών και πολλοί αναγκάζονταν να
θάβουν τις οικογένειές τους σε μέρη ακατάλληλα ενώ
αρκετοί ήταν αυτοί που απλά πετούσανε τα
πτώματα στο ποτάμι.
|